Co to jest Bioetyka?

Etyka to dyscyplina filozoficzna odnosząca się do pojęć dobra i zła, dobra i zła w naszym moralnym życiu we wspólnocie. Bioetyka to zastosowanie etyki w dziedzinie medycyny i opieki zdrowotnej. Etycy i bioetycy zadają odpowiednie pytania bardziej niż udzielają pewnych i pewnych odpowiedzi.

Co należy zrobić i jak być dobrym? Co jest tego warte? Jakie są nasze zobowiązania wobec siebie nawzajem? Kto jest odpowiedzialny, przed kim i za co? Jaka jest właściwa odpowiedź na ten dylemat moralny, biorąc pod uwagę kontekst, w jakim powstaje? Na jakiej podstawie moralnej wysuwane są takie twierdzenia?

Bioetycy zadają te pytania w kontekście współczesnej medycyny i opieki zdrowotnej. Czerpią oni z pluralistycznego bogactwa tradycji, zarówno świeckich, jak i religijnych, aby zrodzić dyskurs obywatelski na temat spornych kwestii różnic moralnych i innych, co do których większość ludzi jest zgodna. Bioetycy sprzyjają wiedzy publicznej i zrozumieniu zarówno filozofii moralnej, jak i postępu naukowego w ochronie zdrowia. Zwracają uwagę na to, jak technologia medyczna może zmienić sposób, w jaki doświadczamy znaczenia zdrowia i choroby, a ostatecznie także sposób, w jaki żyjemy i umieramy.

Bioetyka jest multidyscyplinarna. Łączy filozofię, teologię, historię i prawo z medycyną, pielęgniarstwem, polityką zdrowotną i naukami humanistycznymi. Wgląd w różne dyscypliny jest wykorzystywany w złożonych interakcjach ludzkiego życia, nauki i technologii. Chociaż jej pytania są tak stare jak ludzkość, początki bioetyki jako dziedziny są nowsze i trudniejsze do uchwycenia w jednym ujęciu.

Kiedy termin "bioetyka" po raz pierwszy pojawił się w 1971 roku (niektórzy mówią o nim profesor Van Rensselaer Potter z Uniwersytetu w Wisconsin, inni z Instytutu Kennedy'ego w Waszyngtonie), mógł oznaczać jedynie połączenie biologii i nauk biologicznych z wiedzą humanistyczną. Jednakże dziedzina bioetyki obejmuje obecnie pełen zakres zagadnień, od trudnych prywatnych decyzji podejmowanych w środowisku klinicznym, przez kontrowersje wokół badań nad komórkami macierzystymi, po implikacje związane z technologiami rozrodczymi, po szersze zagadnienia, takie jak międzynarodowe badania nad przedmiotami ludzkimi, politykę publiczną w zakresie opieki zdrowotnej oraz alokację ograniczonych zasobów. Ten wachlarz zainteresowań jest zgrabnie podsumowany w rubryce "Cztery dziedziny" Centrum Bioetyki Praktycznej: Starzenie się i koniec życia, etyka kliniczna i organizacyjna, nauki przyrodnicze oraz dysproporcje w dziedzinie zdrowia i opieki zdrowotnej.

Co robi bioetyka?

Interdyscyplinarny dialog przyczynia się do rozwoju tej dziedziny poprzez zastosowanie fundamentalnych dyscyplin filozofii i teologii oraz włączenie perspektyw z różnych innych dyscyplin, takich jak socjologia, medycyna, pielęgniarstwo, antropologia i prawo. W bioetyce poruszane są istotne kwestie: cele i zadania nauk przyrodniczych i opieki zdrowotnej, znaczenia i implikacje sprawiedliwości dystrybucyjnej oraz kwestie związane z globalną opieką zdrowotną. Bioetycy badają jeszcze głębsze kwestie, takie jak sens życia i śmierci, ból i cierpienie oraz prawa i obowiązki.

W miarę dalszego rozwoju tej dziedziny bioetyka stała się znaczącą siłą w prawodawstwie i polityce publicznej, a także w innych praktycznych zastosowaniach zasad teoretycznych. Przykładem może być projekt Centrum PAINS wraz z C-TAC (Coalition to Transform Advance Care), KC-4-Aging, projekt TPOPP (Transportable Physicians Orders for Patient Preferences), Sabbaths of Hope oraz opracowanie i wdrożenie MetroCARE.

Niektórzy twierdzą, że to, co zaczęło się jako multidyscyplinarna dziedzina studiów, jest obecnie pełnoprawną dyscypliną samą w sobie. Bioetyka ma rozwijającą się literaturę, z czasopismami i wydawnictwami. Istnieją setki zawodowych specjalistów od konsultacji w zakresie etyki klinicznej, a inni na wydziałach bioetyki w ramach tradycyjnego środowiska akademickiego. Obecnie istnieje wiele programów szkoleniowych i edukacyjnych, od certyfikatów po studia magisterskie, a nawet kilka programów doktoranckich z zakresu bioetyki. Istnieją cechy i stowarzyszenia bioetyków, z których największe to Amerykańskie Stowarzyszenie Bioetyków i Humanitów. ASBH zleciło stworzenie stałej komisji, która zajmie się problemem braku kodeksu etycznego dla etyków klinicznych, a także opracowuje proces certyfikacji.