Co to jest uzależnienie od miłości?
Sobota, 14 grudnia 2024
Miłość jest w powietrzu, dzieli nas tylko kilka dni od Walentynek. Kocham tę porę roku. W rzeczy samej, kocham. I kocham widzieć zakochanych ludzi. Czyż nie byłoby cudownie, gdyby intensywna, romantyczna miłość trwała wiecznie? Ale co by było, gdyby takie pragnienie miłości stało się u niektórych ludzi przesadne? Czy miłość mogłaby stać się nałogiem? W artykule, opublikowanym w styczniu-marcu 2019 roku w European Journal of Psychiatry, badacze Sanches i John omawiają uzależnienie od miłości i jego leczenie.
Uzależnienie od miłości (zwane też patologiczną miłością) odnosi się do "wzorca zachowania charakteryzującego się nieprzystosowaniem, wszechobecnym i nadmiernym zainteresowaniem wobec jednego lub więcej romantycznych partnerów, co prowadzi do braku kontroli, wyrzeczenia się innych zainteresowań i zachowań oraz innych negatywnych konsekwencji" (s. 39).1 W uzależnieniu od miłości niedojrzała miłość - miłość, która jest niepewna, zewnętrzna, ślepa i pozostająca poza kontrolą - przenika do naszego życia.
Częstość występowania patologicznej miłości wynosi 3-10%, ale prawdopodobnie jest wyższa w niektórych populacjach (np. 25% u studentów).
Miłość patologiczna musi być odróżniana od innych schorzeń, takich jak zaburzenie osobowości zależnej lub graniczne zaburzenie osobowości; w tych zaburzeniach wzór dysfunkcjonalnego zachowania nie ogranicza się do miłości romantycznej.
Uzależnienie od miłości różni się również od zaburzeń psychotycznych, uzależnienia od seksu i erotomanii - zaburzenia urojeniowego, charakteryzującego się założeniem, że inna (zazwyczaj o wysokim statusie) osoba jest zakochana w danej osobie.
Nie ma zgody co do kryteriów diagnostycznych uzależnienia od miłości, ani porozumienia co do tego, jakiego rodzaju jest ono zaburzeniem.
Na przykład, miłość patologiczna może być zaburzeniem kontroli impulsów - charakteryzującym się impulsywnością i poszukiwaniem nowości.
Inni uważają, że patologiczna miłość to zaburzenie nastroju. Prawdopodobnie ludzie uzależnieni od miłości doświadczają stanów nastroju (np. hipomanii i uniesienia) podobnych do tych, którzy się zakochują lub są we wczesnej fazie intensywnej miłości romantycznej.
Inną możliwością jest to, że uzależnienie od miłości należy do spektrum obsesyjno-kompulsywnego; podobnie jak osoby z obsesjami, osoby uzależnione od miłości mogą doświadczać powtarzających się i natrętnych myśli - z wyjątkiem tego, że ich obsesje będą związane z osobą, którą kochają, a nie, powiedzmy, z troską o zdrowie lub czystość.
Inni badacze zaproponowali uzależnienie od miłości najlepiej rozumieć jako kontinuum dwuosiowe - z osią pionową reprezentującą zachowania związane z przywiązaniem, a osią poziomą wskazującą na poszukiwanie nagrody i impulsywność. Na przykład u niektórych osób wysoka impulsywność i impulsywność współwystępują z wysokimi poziomami zachowań związanych z przywiązaniem, co prowadzi do obsesyjnego lub uzależnionego rodzaju miłości; u innych wysoka impulsywność i impulsywność współwystępują z deficytem przywiązania, co prowadzi do dużego zainteresowania seksualnego i posiadania wielu partnerów seksualnych.
Ze względu na kompulsywny charakter uzależnienia od miłości, niektórzy zastanawiali się: Czy patologiczna miłość może być Uzależnienie? Oczywiście niektórzy badacze uważają, że jest to - stąd nazwa, uzależnienie od miłości. Niemniej jednak, uzależnienia wydają się być bardzo różne od zajmowania się miłością: Polegają one na spożyciu substancji chemicznej, pragnieniu, tolerancji, odstawieniu, chęci zaprzestania używania, ale nieumiejętności i upośledzeniu codziennego funkcjonowania.
Jeśli patologiczna miłość jest nałogiem, to musi być behawioralnym uzależnieniem. Uzależnienia behawioralne (jak uzależnienie od hazardu) nie wymagają spożywania substancji psychoaktywnej, ale mają inne cechy wspólne z uzależnieniami od substancji. Na przykład, jak osoba na wczesnym etapie zażywania narkotyków, ludzie uzależnieni od miłości mogą na początku doświadczyć intensywnej przyjemności, satysfakcji i euforii. Następnie zaczynają się przejmować tymi doświadczeniami, wykazując oznaki uzależnienia, takie jak "zwiększona ilość zachowań w celu osiągnięcia pożądanego efektu emocjonalnego" - w tym przypadku "zwiększony czas spędzony na szukaniu miłości".
Inne oznaki uzależnienia od miłości to "zachcianki do dalszego angażowania się w zachowanie mimo próby powstrzymania się", takie jak poczucie osamotnienia i desperacji, gdy nie jest się już w związku; oraz "uporczywe pragnienie lub nieudane próby ograniczenia lub kontrolowania zachowania", takie jak decyzja o tym, aby nigdy więcej nie zakochać się, ale zastąpić "zakończone związki natychmiast".
W swoim przeglądzie John i Sanches znaleźli kilka badań dotyczących leczenia uzależnienia od miłości - żadne na temat leczenia farmakologicznego, a tylko jedno na temat podejścia psychoterapeutycznego.
Najczęstszą interwencją psychospołeczną było korzystanie z grup samopomocowych (np. "Kobiety, które kochają za dużo").
Badanie, w którym badano terapię grupową psychodramy, wykazało jej skuteczność w zachęcaniu do zdrowszych związków. W badaniu tym nie wykorzystano jednak grupy kontrolnej, dlatego konieczne są dalsze badania.
Inne formy terapii, które mogą być pomocne w leczeniu patologicznej miłości to terapia poznawczo-behawioralna (poprzez kwestionowanie zniekształconych myśli o miłości) oraz terapia psychodynamiczna (poprzez rozwiązywanie problemów z przywiązaniem).
Biorąc pod uwagę podobieństwa między patologiczną miłością a zaburzeniami analizowanymi wcześniej - zaburzeniami obsesyjno-kompulsyjnymi, zaburzeniami kontroli impulsów i zaburzeniami nastroju - John i Sanches uważają, że leczenie farmakologiczne (np. antydepresyjne, stabilizatory nastroju) może okazać się korzystne w leczeniu określonych objawów patologicznej miłości, takich jak obsesje czy niestabilność nastroju.
