Piątek, 25 kwietnia 2025
W idealnym świecie każdy z nas odziedziczyłby umiejętność wyczarowania osobistej listy niezbędnych ziół ogrodowych, dostosowanych do naszych szczególnych potrzeb klimatycznych i zdrowotnych. Wielu z nas uczy się na nowo tradycyjnej sztuki aptekarskiego ogrodu - miejsca, gdzie króluje piękno, medycyna i pszczoły.
Mam nadzieję, że poniższe informacje zainspirują Państwa, jako swego rodzaju deskę do skakania, do stworzenia własnego, niepowtarzalnego ogrodu ziołowego marzeń. Każdą roślinę wybrałem ze względu na jej łatwość uprawy oraz przydatność i wszechstronność leczniczą. Ale pamiętajcie, że jest jeszcze wiele innych ziół do wyboru!
Jeśli ten artykuł tylko dostaje zielone mrowienie kciuka, gorąco zachęcam do odwiedzenia naszego Medycznego Ogrodnictwa Ziołowego, które jest bujnym ogrodem we własnej, wirtualnej bibliotece wypełnionej mądrością i zasobami zielarskimi. Znajdziecie w niej Państwo wskazówki dotyczące uprawy i lecznicze napisy do dziesiątek ziół, artykuły o ogrodnictwie małopowierzchniowym i miejskim, apel dostawców nasion i szkółek roślin leczniczych oraz przewodnik, który krok po kroku pomoże Państwu urzeczywistnić własny wymarzony ogród.
Nagietek jest jednym z najbardziej znanych i ukochanych ziół, zdobywającym naszą sympatię swoimi wesołymi złotymi kwiatami. Płatki" (technicznie nazywane kwiatami ray florets) są jadalne, a cały kwiat jest ważnym ziołem leczniczym w leczeniu chorób skóry. O nagietku jest tak wiele do powiedzenia, że napisałam cały artykuł poświęcony jego uprawie i zastosowaniu leczniczemu: Calendula's Herbal & Edible Uses: How to Grow, Gather, and Prepare Calendula as Food and Medicine.
Kwiaty nagietka (w całości; łącznie z żywicznymi, zielonymi przylistkami) są włączane do miejscowych olejków i soli do leczenia ran, wysypki, oparzeń i suchej skóry. Roślina ta cieszy się ciekawą opinią - jest to zioło, które najprawdopodobniej występuje w maści i kremach na wysypkę pieluszkową. Więcej informacji na temat miejscowego stosowania nagietka można znaleźć w moich przepisach na olejek i sole nagietkowate oraz Calendula Poultice.
Wewnętrznie, kwiaty nagietka są stosowane w herbatach, nalewkach i bulionach jako środek przeciwgrzybiczny, przeciwbakteryjny, limfatyczny (pobudza układ limfatyczny), emmenagogue (pobudza zmysły) i trawienny przeciwzapalny. Jest to jeden z moich ulubionych leków, obok słodyczy łąkowej (Filipendula ulmaria) i lukrecji (Glycyrrhiza glabra), na GERD (choroba refluksowa żołądkowo-przełykowa) i wrzodów trawiennych - oto mój przepis na Herbatkę Ziołową Trawienną Kalendulę.
Sadzę nagietek w pobliżu mojego przedniego ganku, aby móc cieszyć się kwiatami i obserwować szum aktywności zapylaczy przez całe lato. Nagietek preferuje pełne słońce i średnią glebę ogrodową. Łatwo go uprawiać z nasion - można siać bezpośrednio lub zacząć wcześnie w doniczkach; sadzonki są nieco odporne na zimno.
Nagietek dobrze robi jako roślina pojemnikowa, stąd potoczna nazwa "nagietek". Roślina w odległości 10-14 cali (25-35,5 cm) od siebie; dorasta do 18 cali (46 cm) wysokości. Lepkie kwiaty nagietka muszą być zbierane co dwa do trzech dni, aby zapewnić dłuższy okres kwitnienia. Nagietek zazwyczaj samosieje, chyba że mocno ściółkuje. Uprawiany jest zazwyczaj jako bylina jednoroczna, ale w cieplejszych klimatach (strefa 8-10) może być uprawiany jako krótko żywa bylina. Aby dowiedzieć się więcej o uprawie i rozkoszowaniu się nagietkiem, proszę odwiedzić mój artykuł tutaj.
Motherwort jest jednym z najłatwiejszych do uprawy ziół i jest bardzo wszechstronnym środkiem leczniczym. Jest jednym z moich ulubionych lekarstw na lęk i stres. Przyjmuje się ją jako nalewkę lub herbatę w celu zmniejszenia bólu, takiego jak: bóle głowy, skurcze menstruacyjne, zwichnięcia i bóle mięśni. Dodam, że macierzyca jest dość gorzka, dlatego często polecam ją jako nalewkę przy herbacie.
Jest sprzymierzeńcem wielu kobiet w okresie menopauzy w zakresie łagodzenia przebłysków gorąca i drażliwości hormonalnej. Motherwort jest również używany przy porodzie, aby wzmocnić skurcze; jest to jedyne zioło, którego użyłam przy porodzie mojej córki! Wreszcie, motylica w pełni zasługuje na swoją nazwę, pomagając zwiększyć cierpliwość rodziców. Wiele matek przekonuje się, że praczka zmiękcza nerwowość spowodowaną brakiem snu, niekończącym się praniem i naczyniami oraz aroganckim ludem.
Motherwort jest krótkotrwałą byliną zielną, posadzić ją w pełnym słońcu, aby rozjaśnić cień. Hardy do Strefy 4. Roślina w odległości 18-24 cali (46-60 cm) od siebie; osiąga od 3 do 5 stóp (9-1,5 m) wysokości. Nasiona mogą być rozwarstwiane (umieszczane w wilgotnym piasku w lodówce) przez dwa tygodnie przed posadzeniem i zazwyczaj kiełkują w jednym tygodniu, jeśli zostaną umieszczone w ciepłym miejscu, takim jak szklarnia lub słoneczne okno. Szczegółowy poradnik na temat stratyfikacji można znaleźć w moim artykule na temat uprawy ziół leśnych.
W wielu klimatach mama siać będzie entuzjazm i może być dość chwastliwa, więc może zechcesz posadzić ją tam, gdzie może robić swoje bez nadepnięcia na czyjeś palce. Matematka łatwo przesadza; zastanów się nad zapytaniem sąsiedniego zielarza, czy możesz wykopać jakieś dodatkowe rośliny. Zbierz liście i kwiaty na wysokości kwitnienia, ale bądź ostrożny; ta roślina jest kłująca!